Pazo de Cadro

Outra fotografía:

Tipo de ben: Pazo / Casa Grande,
Concello: Marín
Parroquia: Piñeiro (Santomé)
Lugar: O Cadro
Outra denominación do ben:
Cronoloxía: Idade Moderna (XVI-XVIII),
Descrición:

As primeiras referencias á existencia deste pazo datan do século XV, pero é a finais do XVI, en 1590, cando o Mosteiro de Oseira afora a torre a Vasco de Romay, permanecendo a casa ligada a esta familia durante trescentos anos. A finais do século XVIII, o pazo pasou á familia Cea, tras o matrimonio de Juana Añel Romay, Señora de Cadro, con José de Cea, dono do Pazo de Cea, en Nigrán. Máis tarde, a propiedade pasou a mans do Concello, que o deixou arruinar para finalmente vendelo nos anos 60. A súa propietaria, a escritora e xornalista sueca Cristina Lilliestierna, restaurou a casa con agarimo, pero tras a súa morte, no 2000, os seus herdeiros liquidaron o mobiliario (entre o que destacaba a colección de cerámicas e de alfombras persas) e venderon o pazo, sen que o concello tentara poxar por el. Mercado por un particular, non se puido evitar que a casa fose obxecto dun sistemático saqueo de todo o que quedaba. Hoxe, as portas están tapiadas, as fiestras rotas, e a altivez fidalga da vella torre e pazo foi sustituída polo desleixo.

A parte máis antiga do Pazo é a torre, con pranta terrea máis dous andares, e remate ameado, que cabería datar no século XV. A ela engadiuse un corpo residencial, no que destaca, pola parte traseira, un elegante balcón corrido, asentado sobre canzorros, e unha ampla solaina a nivel de terra rodeada de balaustres, dominando o val de Esperela. A data desta edificación, na súa traza actual, pódese datar en 1710, segundo consta nunha inscrición onde Juan de Romay fai constar a realización de diversas obras de acondicionamento.

O último corpo é a capela, adosada ao Pazo, fermoso exemplo de traza barroca-clasicista. Accédese a ela por unha porta lateral con escalinata, independente do pazo. Sobre a porta, hai un pequeno rosetón calado, quizais aproveitado dunha construción anterior, e un nicho coa imaxe de Santa Bárbara, advocación do templo. A nave está cuberta por unha elegante cúpula sobre pendentes, decoradas con diversos blasóns familiares, e rematada por unha airosa lanterna, mentres que o presbiterio cúbrese cunha bóveda de canón. A capela, erguida xunto co resto do pazo, arruinouse e foi posteriormente reconstruída a principios do século XIX, sendo dono do pazo D. José Cea Añel e Romay, xunto a outros elementos do conxunto, segundo consta en inscricións no portalón de entrada, e na parede da capela.

Decorando as fachadas hai varias pedras armeiras, dúas na residencia, outra no pincho da capela, e outra no portalón, ademais das indicadas no interior da capela. Nelas pódense distinguir os blasóns dos Romay ou dos Soutomaior.

Outros elementos cos que conta o Pazo son un hórreo, na eira diante da fachada, sobre cinco pares de pés, e un pombal. Engadidos posteriormente, hai unha casa para os caseiros, e dúas piscinas.

Fotogrametría:

Propiedade: Privada
Uso actual: Sen uso
Código no Catálogo da Xunta:
Categoría do Ben: Inventariado (Inventario de Bens Patrimoniais da Xunta
Elementos mobles:
Tradición oral:
Historia recente do ben:
Referencias bibliográficas:

Lilliestierna, Christina. Vivir no fin do mundo. Ed. Xerais Galicia. Vigo, 1983. 216 p. ISBN: 84-7507-105-8.

Afeccións

Ten camiño de acceso?: Si
Está cuberto de maleza: Non
Está afectado por algunha obra: Non
Estado de conservación: Regular
Atópase en perigo nestes momentos?:

O pazo está nun lamentable abandono, tras o saqueo ao que foi obxecto tras a morte da súa anterior propietaria.