Castro das Rodeiras

O código de identificación deste castro é GA 36018007.

Engado tamén a seguinte referencia bibliográfica:
REBOREDO TAJES, Manuel. “A cultura castrexa nos vales dos ríos Lérez-Almofrei e Vedugo-Oitaven”. Tese de doutoramento. Universidade de Compostela.

Nesta mesma referencia se recolle unha boa mostra da rica tradición oral relacionada con este castro:

– “Hai un túnel que vai ata o castro de Sanguñedo, na Madalena e segundo outra versión ata o regato de Calvos”.
– “Baixo o castro andan unha galiña e os seus pitiños de ouro, oíase polas tardes o choquear da galiña e piar os pitiños. Ó querelos coller a xente que os vía, desaparecían”.
– “Alí vivían os mouros e marcharon á guerra, algúns quedaron alí escondidos baixo o castro. Por isto, un veciño chamado Ramón dos Burros leváballes centeo que moían e comían dentro do castro”.
– “Na zanxa que rodea o castro hai tres vigas: unha de ouro, outra de prata e a outra de lume ou alquitrán. As dúas primeiras téñenas que atopar as rodas dun carro a base de afondar no camiño. No caso de descubrirse a de lume ou alquitrán incéndiase todo e desaparecerán as tres vigas”.
– ” Debaixo do castro hai unha capela de ouro, coa porta cara o Norte, a poucos pasos de fondura, por debaixo da zanxa que rodea o castro”.
– “Os mouros vivían no castro das Rodeiras (Garellas), dicían que o castro, por debaixo, estaba oco, formando túneles. Por estes túneles, os mouros ían buscar auga nas brañas de Aciveiro e aquí tamén levaban os cabalos a beber”.
– “No castro das Rodeiras, dise que hai unha viga de ouro e outra de alquitrán, pero non se sabe cal está primeiro, por iso nunca se cavou, porque se topaban primeiro a de alquitrán incendiábase o pobo”.
– “Xa vén dende moito antes que dicían os nosos vellos que nas Rodeiras de Garellas había unha viga de ouro e outra de alquitrán e que se alguén quixera atopalas podía facelo. Se atopaba primeiro a de ouro facíase rico, pero se primeiro atopaba a de alquitrán arderían o pobo e os seus arredores”.
– “Tamén hai un dito que di que nas mesmas Rodeiras: entre val e val no Campo da Forca hai un xugo de ouro e un caldeiro cheo de moedas de ouro; pero non se sabe onde está ese entre val e val porque hai moitos vales”.
– “Tamén hai outro dito que di que o día de San Xoán, pola mañá ó saír o sol, sae unha galiña de ouro cos pitos a tomar o sol, pero moitas veces a xente foi mirar e nunca viron nada”.
– “Outro dito é que pola festa do San Antón de Garellas, no medio da noite, baixaba un mouro do castro para bailar coas mozas, iso é o que din pero non se sabe”.
– “Na cima do castro hai unha muralla feita de terra. As lendas contan que a devandita muralla foi feita polos mouros”.
– “Contan os vellos que noutros tempos os mouros viviron nestas terras fai moitos séculos. As historias que vou narrar datan de moi antigo. Foron contadas polos nosos antepasados e chegaron ós nosos días.
O castro ó que me vou referir chámase das Rodeiras, alí viviu unha poboación de mouros. Din que alí se empezaron a formar os pobos de Garellas, Quintelas e Vilar e, de feito, todos eles están ó redor deste castro.
Eles tiñan o seu pobo montado alí. Hai uns anos encontráronse restos de muros de pedra e neles algunhas cerámicas que agora están nalgún museo, tamén tiñan un forno onde supostamente cocían o pan. As pedras deste forno rumoréase que están nalgunha casa dos arredores.
Contan que nunha cova hai vasillas de ouro gardadas por serpes. Estes ofidios están encantados e para desencantalos hai que dicir unhas verbas e darlle un bico á serpe para poder coller o ouro.
Había outras vasillas que dicían que tiñan unha corda ó seu redor. Había que dicir unhas palabras e despois a corda convertíase nunha cobra. Despois disto había que darlle un bico e entón podías coller estas vasillas de ouro.
Neste castro, polo lado que dá contra Quintelas, dicían que había unha vella que tiña uns tendais de roupa e que os collía e os botaba ós homes, e outra señora que gardaba unha galiña que poñía ovos de ouro. Moita xente de hoxe en día lembra ter acudido a escavar a este lugar”.
– “Coméntase do Castro de Garellas que habitaron alí os mouros durante seiscentos anos, aproximadamente, e que as súas vivendas atopábanse debaixo de toneladas de terra.
Dise que os seus utensilios eran de ouro, incluso algunha viga onde eles vivían era de ouro.
A comezos do s. XX e a finais do anterior, os veciños do pobo de Garellas, que escoitaban os contos dos seus avós que lle dicían que se atopaba ouro debaixo da terra, comezaron a facer covas polos lados para poder atopar os seus tesouros, sen conseguir ningún dos seus propósitos”.
– “No Coto do Castro, a señora Carme da Seara, que morreu hai dous anos, atopou moedas de ouro nun burato. Revolveu a terra e alí estaban dous patacos de ouro e foillos ensinar á súa nai. Cando chegaron alí, xa non atoparon nada.
Ela díxome que esas moedas só aparecían nun día particular e que cando aparecían, algo lle pasaría na súa familia, bo ou malo, e de alí a dous días morreu a súa avoa”.